عفونت های مجاری ادراری (Urinary Tract Infections) از شایع ترین بیماری های عفونی در تمام دوران زندگی و از علل شایع مراجعات پزشکی می باشد. این عفونت ها از نظر فراوانی بعد از بیماری های تنفسی قرار دارند و یکی از عمده ترین عفونت های باکتریایی در کشور های صنعتی و در حال توسعه محسوب می شوند (11). UTI از جمله مشکلات حادی است که سالانه میلیون ها انسان با آن روبرو هستند و در تمام دوران زندگی در هر دو جنس مرد و زن بروز می کند. هر ساله بین 8 تا 10 میلیون مراجعه به پزشک به علت عفونت های ادراری می باشد (14). عفونت های مجاری ادراری علاوه بر آنکه خود به خود و به تنهایی بیماری آزار دهنده ای است گاهی سبب بروز بیماری های دیگری نیز خواهد شد. مثلاً برخی از عفونت های دستگاه ادراری می توانند گاهی باعث از کار افتادگی کلیه ها شوند و یا عفونت کلیوی در خون پخش شده و سپس در تمام بدن گسترش یابند. یا برخی عفونت ها ممکن است به ایجاد سنگ کلیه در بیماران منتهی شوند که همه این ها نشان دهنده اهمیت شناسایی، بررسی میزان شیوع و درمان این بیماری است (15). راهکارهای مرتبط با تشخیص، درمان و پیگیری عفونت های ادراری روز به روز در حال تغییر هستند. لذا می بایست رویکرد هایی کارآمد و با پیچیدگی نسبتاً کمتر برای این ارزیابی ها توصیه شود و بسیار مهم خواهد بود که پزشکان خانواده قادر به تشخیص به موقع و درمان مناسب عفونت های ادراری در بیماران باشند. بیش از 90 درصد موارد عفونت های ادراری توسط باکتری ها ایجاد می شود و در بقیه موارد ویروس ها، انگل ها و قارچ ها دخیل خواهند بود. شایع ترین عوامل عفونت ادراری اعضای خانواده انتروباکتریاسه علی الخصوص اشرشیا کلی و در رتبه های بعدی انتروباکتر، سراشیا، کلبسیلا و پروتئوس می باشند. انواعی از کوکسی های گرم مثبت نیز در بروز این نوع عفونت نقش قابل ملاحظه ای خواهند داشت (14). بررسی های اپیدمیولوژیک نشان داده است که عفونت ادراری به سنین خاصی محدود نشده بلکه در تمام گروه های سنی از جمله در نوزادان، کودکان و بزرگسالان مشاهده می شود (15). اشرشیا کلی شاخص ترین عامل باکتریال عفونت های ادراری محسوب می شوند. قابلیت بیش از 150 سویه E.coliO157:H7 ( (E. coli جهت کلونیزاسیون در پرینه و مجاری ادراری و یا مهاجرت آن به دستگاه ادراری به دلیل وجود فاکتور های ویرولانس خاص در این سویه ها است. E. coli دارای 4 تیپ مهم بالینی است که عبارتند از انتروتوکسیژنیک (ETEC)،انتروپاتوژنیک (EPEC)، انترو این وی زیو (EIEC) و انتروهموراژیک (EHEC). تیپ انتروهموراژیک که به دلیل ترشح نوعی توکسین، تحت عنوان اشرشیا کلی وروتوکسیژنیک (VTEC) نیز نامیده می شود از عوامل مهم سندروم های خون ریزی دهنده و همولیتیک و همچنین نارسایی های کلیوی متعاقب آن بوده که می تواند در مجاری ادراری و دستگاه گوارشی مشکل ساز باشد. سویه O157:H7 اشرشیا کلی مهم ترین سروتیپ سویه های انتروهموراژیك است كه به عنوان یکی از عمده ترین سویه های بیماری زای انسان معرفی شده و سالانه بروز چندین مورد مرگ و میر از طریق ایجاد عفونت های حاد، خصوصاً با مصرف مواد غذایی آلوده و یا تماس با منابع آلوده را سبب
می گردد. همانطور که اشاره شد، سویه های اشرشیا کلی انتروهموراژیک توکسینی ترشح می کنند که به دلیل توانایی آن در کشتن سلولهای vero، وروتوکسین و به دلیل شباهتش به نوروتوکسین مترشحه از شیگلا دیسانتری تیپ I، توکسین شبه شیگا (SLT) نامیده می شود و سویه های تولید کننده آن به STEC نیز معروفند (13). ژن تولید کننده وروتوکسین برروی ژنوم باکتریوفاژ معتدل قرار داشته و توسط تبدیل فاژی به اشرشیا کلی وارد می گردد (13). توکسین های ورو به دو گروه stx1 و stx2 تقسیم بندی می شوند. وروتوکسین با اثر بر روی RNA ریبوزومی سبب ممانعت از سنتز پروتئین ها شده و انواعی از اشرشیا کلی که این سم را تولید می کنند موجب بروز سندروم های خطرناکی از جمله کولیت هموراژیک (HC)، سندروم اورمی همولیتیک (HUS) و به دنبال آن نارسایی های کلیوی خصوصاً در سنین پایین می گردد (17، 18 و 19). شناسایی این سویه ها به دلیل پیچیده بودن، معمولاً به صورت روتین در آزمایشگاه ها انجام نمی پذیرد و پژوهشگران درصدد یافتن روش های ساده برای غربالگری این باکتری ها هستند. از این رو در این مطالعه سعی می شود تا با بررسی های توصیفی – مقطعی، پس از انجام روش های کلاسیک شناسایی و تشخیص باکتری اشرشیا کلی O157:H7، با به کار گیری روش های مولکولی، ضمن تأیید نتایج حاصله در تشخیص، متد های سریع تر و با دقت و حساسیت بالاتر نیز معرفی و ارائه گردد.
اهداف اصلی طرح
شیوع ژن های شیگاتوکسین و اینتیمین در سویه های اشریشیاکلی O157:H7 جدا شده از عفونت های ادراری در شهرستان الشتر
اهداف اختصاصی طرح
1)تشخیص مولکولی سویه O157:H7 به روش PCR ومقایسه با تکنیک های کلاسیک تشخیصی
2) بررسی ژن های 1stx, 2stx, eaeA با استفاده از پرایمرهای اختصاصی به روش PCR
اهداف کاربردی طرح
بررسی فراوانی سویه های O157:H7 EHEC جدا شده از عفونت های ادراری در شهرستان الشتر به منظور اعلام وضعیت شیوع جهت ارائه راهکار های درمانی مناسب در کنترل و یا حذف عامل عفونت خصوصاً در رابطه با عفونت های احتمالی ناشی از سویه O157:H7 اشرشیا کلی
فرضیات یا سئوالات پژوهشی:
- عفونت ادراری یكی از شایعترین عفونت ها در بیماران مراجعه كننده به مراکز پزشکی شهرستان الشتر می باشد.
- عفونت های ادراری ناشی از باکتری های خانواده انتروباکتریاسه خصوصاً اشرشیا کلی، دارای شیوع بالاتری نسبت به عفونت های ایجاد شده توسط دیگر باکتری های مولد این عفونت ها هستند.
- می توان O157:H7 اشرشیا کلی انتروهموراژیک را به عنوان یکی از عوامل باکتریایی دارای حدت بالا و همچنین مولد عفونت ادراری را از بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی در شهرستان الشتر جدا نمود.
